Gỗ gõ đỏ là gì? Đây là một trong bốn loại gỗ có giá trị về mặt thẩm mỹ và kinh tế. Các sản phẩm nội thất làm từ gỗ gõ đỏ có giá rất cao. Tuy nhiên, vẫn có nhiều người lựa chọn. Vậy điều gì khiến gỗ gõ đỏ được ưa chuộng đến vậy? Và cách phân biệt gỗ gõ đỏ. Bài viết này sẽ giúp bạn trả lời câu hỏi này.
Mục lục
Gỗ gõ đỏ là gì?
Trước tiên tìm hiểu về cây gỗ gõ đỏ. Những thông tin này sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn vì sao loại cây này có giá trị kinh tế cao và thuộc nhóm rừng quý hiếm ở Việt Nam.
Một số thông tin khoa học về cây gỗ đỏ
- Tên khoa học cây gỗ đỏ: Afzelia xylocarpa
- Tên tiếng Anh: Doussie
- Tên gọi phổ biến: gõ đỏ, hổ bì, cà te
- Thuộc nhóm họ đậu – Fabaceae, bộ đậu – Fabales
- Thuộc nhóm I – nhóm các loại gỗ quý hiếm, có vân gỗ đẹp và giá trị kinh tế cao
- Nơi phân bố: Việt Nam, Lào, Campuchia, Thái Lan, Trung Quốc, Nam Phi.
Ở Việt Nam, cây gỗ đỏ phân bố từ Bắc vào Nam, nhiều nhất ở các tỉnh Thừa Thiên Huế, Kon Tum, Gia Lai, Đăk Lăk, Lâm Đồng, Tây Ninh, Bình Phước, Ninh Thuận, Đồng Nai.
Đặc điểm nhận biết cây gỗ gõ đỏ
Để phân biệt gỗ đỏ với các cây khác trong tự nhiên, hãy chú ý đến các đặc điểm sau:
Kích thước của cây gỗ gõ đỏ
Cây gỗ gõ đỏ là một loại cây thân gỗ lâu năm. Cây có chiều cao từ 25 m đến 40 m, cây gỗ gõ đỏ lâu năm trong tự nhiên thường cao 40 m, đường kính thân cây thường dao động từ 0,8 m – 1 m, ví dụ như cây gỗ gõ đỏ cổ thụ ở Rừng Quốc gia Cát Tiên có chiều rộng dài khoảng 5 sải tay của một người trưởng thành.
Đặc điểm cây gỗ gõ đỏ
Thân cây gỗ đỏ có vỏ màu xá hoặc trắng. Thân và cành non thường nhẵn. Nhưng khi cây trưởng thành, thân cây có vỏ xù xì với nhiều lỗ màu nâu. Gỗ đỏ có cành thấp và tán rộng. Đó là lý do tại sao ngày nay người ta trồng nhiều cây sồi đỏ trên đường phố và công viên để tạo bóng mát.
Lá gỗ đỏ có hình bầu dục, đầu nhọn. Chiều dài của lá khoảng 5 cm – 6 cm. Đặc điểm của lá gỗ đỏ là có màu xanh. Hai mặt của lá đều nhẵn. Các lá từng là hợp chất hình lông chim. Điều này có nghĩa là có 3-5 tờ rơi trên mỗi nhánh. Cây gỗ gõ đỏ thường rụng lá vào mùa đông từ tháng 12 đến khoảng tháng 2 năm sau. Từ tháng 3 đến tháng 4 cây bắt đầu ra lá non.
Hoa gỗ đỏ khá độc đáo. Hoa mọc thành chùm như hoa phượng. Cụm hoa có hình chùy ở đỉnh. Cánh hoa có màu xanh, vàng nhạt, một trong số đó sẽ có màu hồng. Hoa thường xuất hiện kèm theo lá non vào khoảng tháng 3, tháng 4 dương lịch. Hoa của cây gỗ gõ đỏ là hoa lưỡng tính.
Cây sẽ ra hoa, kết trái và thu hoạch vào khoảng tháng 10, 11 hàng năm. Quả gõ đỏ dài khoảng 15–20 cm. Khi còn non, quả có màu xanh nhạt. Khi già có màu nâu sẫm hoặc đen. Thân quả có màu cam và vỏ hạt cứng. Cây có khả năng tái sinh từ hạt rất tốt. Vì là loại gỗ có chất lượng tốt và giá trị kinh tế cao nên ngày nay người nhiều vườn ươm cây gỗ đỏ non và mang đi trồng khắp nơi.
Đặc điểm sinh học của cây gỗ gõ đỏ
Gỗ gõ đỏ là loại cây sinh trưởng chậm nên gỗ gõ đỏ rất chắc, nặng và có nhiều vân đẹp. Đặc tính sinh học của gỗ đỏ thích hợp với các loại đất có thành phần cơ giới trung bình, ở những vùng có lớp đất bằng phẳng hoặc thấp, hoặc trên các sườn dốc thoát nước. Độ cao bình thường dao động từ 300 m đến 700 m so với mực nước biển. Có những trường hợp cây có thể sống ở độ cao 1000 m so với mực nước biển.
Cây gỗ gõ đỏ thích sống trong rừng nhiệt đới ẩm và rừng thường xanh. Là loại cây ưa ánh sáng, phát triển tốt ở nơi có nhiều ánh sáng mặt trời. Vì lý do này, gỗ đỏ được phân bố rộng rãi ở các nước Đông Nam Á như Việt Nam, Lào, Campuchia, miền nam Trung Quốc và ở một số nước châu Phi như Nam Phi.
Các đặc điểm của gỗ gõ đỏ
Hiểu rõ đặc tính của gỗ đỏ sẽ giúp bạn lựa chọn được sản phẩm làm từ loại gỗ quý này. Đừng để bị lừa bởi sự nhầm lẫn với các loại gỗ khác.
Đặc điểm của cây gỗ đỏ
Gỗ gõ đỏ nổi tiếng là loại gỗ có giá trị cùng nhóm với bộ tứ gỗ Lim – Gụ – Sến – Trác. Đây là nhóm gỗ được các vua chúa và giới quý tộc ngày xưa ưa chuộng sử dụng làm nội thất gia đình. Gỗ gõ đỏ có vân gỗ tự nhiên đẹp mắt với những đường gân đen giống như sọc hổ. Có lẽ cái tên da hổ bắt nguồn từ đây. Việc sử dụng gỗ sồi đỏ là cách thể hiện quyền lực và sự giàu có của giới quý tộc xưa.
Sự yêu thích đối với gỗ gõ đỏ không chỉ nằm ở thớ gỗ mà còn ở màu sắc, độ bền và mùi thơm.
Màu gỗ gõ đỏ
Gỗ sồi đỏ có màu đỏ nhạt hoặc đỏ sẫm. Những nu gỗ trên thân cây tạo thành những hoa văn xoáy tròn đẹp mắt.
Độ bền cao
Do tốc độ tăng trưởng chậm nên gỗ gõ đỏ rất cứng và có khả năng chống mối mọt và nước. Hoặc bị cong vênh do yếu tố thời tiết.
Về mùi hương
Gỗ đỏ có mùi thơm tự nhiên rất dễ chịu. Chính vì vậy mà các sản phẩm nội thất làm từ loại gỗ này rất được ưa chuộng vì mang lại cho người dùng cảm giác thư giãn.
Phân loại gỗ gõ đỏ
Hiện nay gỗ được chia làm 2 loại chính là gỗ đỏ Lào và gỗ đỏ Nam Phi. Việc phân loại dựa trên mức độ sử dụng gỗ. Đây là hai loại gỗ được sử dụng rộng rãi trong sản xuất đồ nội thất và thủ công mỹ nghệ. Dưới đây là một số đặc điểm để nhận biết hai loại cây gỗ đỏ này.
Đặc điểm của gỗ gõ đỏ Lào
Gỗ gõ đỏ Lào có màu sẫm. Màu sắc của gỗ khá đồng đều. Các thớ gỗ dày và đặc nên rất cứng. Khi cầm trên tay có cảm giác khá nặng. Tuổi thọ của cây gỗ Lào thường từ vài chục đến vài trăm năm nên lõi gỗ rất bền và chắc chắn. Vì vậy, giá trị của gỗ Lào rất cao.
Đặc điểm của gỗ gõ đỏ Nam Phi
So với gỗ đỏ của Lào thì gỗ Nam Phi có giá trị thấp hơn. Bởi gỗ Nam Phi có trọng lượng nhẹ hơn, màu nhạt hơn, thớ mỏng và không rõ vân. Tuy không bằng gỗ Lào nhưng loại gỗ này vẫn cứng và bền hơn nhiều loại gỗ trên thị trường. Đây chính là lý do khiến người ta ưa chuộng gỗ đỏ Nam Phi sau gỗ gõ Lào.
Một lý do khác khiến gỗ đỏ Lào có giá trị hơn gỗ đỏ Nam Phi là nguồn gốc xuất xứ của nó. Người ta thường khai thác gỗ gõ đỏ ở các khu rừng tự nhiên của Lào. Gỗ đỏ Nam Phi là loại gỗ được con người trồng để lấy gỗ. Vì vậy, mùa sinh trưởng ngắn hơn và chỉ kéo dài vài chục năm. Tuy nhiên, gỗ gõ đỏ tại Lào có thể tồn tại tới cả trăm năm.
Ưu nhược điểm của gỗ gõ đỏ
Ưu điểm
- Gỗ gõ đỏ rất bền và bền
- Gỗ có khả năng chống mối mọt, chống thấm nước nên bạn không phải lo nấm mốc
- Nó có khả năng chịu lực tốt, chịu được va đập mạnh và không bị cong vênh
- Gỗ thơm mang đến cho người sử dụng cảm giác thoải mái, thư giãn
- Các đường vân tự nhiên của gỗ đẹp và không bị phai màu theo thời gian do điều kiện thời tiết
Nhược điểm
Vì gỗ có độ cứng và trọng lượng tốt nên quá trình này tốn rất nhiều thời gian và công sức. Do nguồn gốc và đặc tính của gỗ nên sản phẩm gỗ đỏ có giá trị rất lớn. Cao hơn các loại gỗ tự nhiên và gỗ công nghiệp khác hiện có trên thị trường.
Cách nhận biết gỗ gõ đỏ
Vì là loại gỗ quý, có giá trị kinh tế cao nên các sản phẩm nội thất làm từ gỗ đỏ có giá thành đắt đỏ. Khi quyết định mua, cần biết cách nhận biết gỗ đỏ. Cách nhận biết như sau:
Để xác định một gỗ gõ đỏ, hãy nhìn vào các đường vân gỗ. Nếu các vân gỗ lớn, vân gỗ màu vàng, đen rải rác, sắp xếp không đều thì đó là gỗ gõ đỏ thật. Theo quan niệm phong thủy, màu vàng, đen của những sợi gỗ này rất tốt. Bởi nó tượng trưng cho sự hài hòa của âm và dương. Bạn có thể cầm gỗ trong tay. Nếu có cảm giác nặng thì đó là gỗ gõ đỏ.
Ứng dụng của gỗ gõ đỏ trong cuộc sống
Ngày nay, gỗ gõ đỏ được khai thác và sử dụng vào nhiều mục đích khác nhau phục vụ cuộc sống, đóng góp nhiều giá trị kinh tế. Chúng ta hãy xem xét một số công dụng của gỗ đỏ:
Gỗ gõ đỏ có khả năng chịu mưa rất tốt và không bị cong vênh bởi mối mọt hay điều kiện thời tiết. Gỗ gõ đỏ khá nặng, cứng, bền, có thớ gỗ mịn dễ gia công nên được dùng để trang trí nội thất, điêu khắc, sàn gỗ gõ đỏ để lát sàn, sản xuất bàn ghế, giường ngủ…
Vân gỗ độc đáo, màu sắc đẹp, gỗ đỏ được coi là loại gỗ quý hiếm nhất, tạo nên những sản phẩm nội thất cao cấp, sang trọng, thể hiện đẳng cấp trong trang trí nội thất. Chúng được dùng để sản xuất lục bình, bàn ghế sang trọng,..
Trong suốt vòng đời sinh trưởng và phát triển, gỗ gõ đỏ được trồng làm cây bóng mát trong rừng, công viên…, giúp bảo vệ sự cân bằng môi trường sống và giữ cho không khí trong lành.
Trong rừng, gỗ đỏ bảo vệ đất khỏi bị xói mòn, bảo vệ mực nước ngầm ngăn ngừa thiên tai, lũ quét.
Ngày nay, gỗ gõ đỏ được khai thác và sử dụng vào nhiều mục đích khác nhau phục vụ đời sống con người và mang lại nhiều giá trị, đặc biệt là về mặt kinh tế.
Ngoài ra, gỗ đỏ còn có những đặc tính rất đặc biệt so với các loại cây khác khi trưởng thành. Khi cây bị sâu bệnh hoặc bị chặt dẫn đến xước thân, cây sẽ tiết ra chất dinh dưỡng để nuôi dưỡng vết thương và mau lành. Các chất dinh dưỡng được hấp thụ từ đất và không khí tích tụ ở vùng bị tổn thương, khiến nó phát triển bất thường, tạo thành những khối u có kích thước bằng thân cây. Những trụ này có thớ gỗ đẹp và được sử dụng để sản xuất những chiếc ghế và tác phẩm nghệ thuật có giá trị cao.
Trên đây là một số thông tin về gỗ gõ đỏ là gì? Cũng như cách nhận biết loại gỗ này. Gỗ gõ đỏ là một trong những loại gỗ tự nhiên có giá trị nên việc nhận biết sản phẩm gỗ gõ đỏ chính hãng là rất quan trọng để giúp bạn mua được sản phẩm đúng chất lượng, đúng giá.
